Είναι γνωστό την τελευταία δεκαετία ότι μαζί με την διόρθωση του καταρράκτη μπορεί ο ασθενής να διορθώσει και τις διαθλαστικές ανωμαλίες του, συμπεριλαμβανομένης και της πρεσβυωπίας, με την ένθεση ειδικών ενδοφακών.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 όπου και χρησιμοποιήθηκαν οι πρώτοι ενδοφακοί στην επέμβαση του καταρράκτη, οι δυνατότητές τους και ο τρόπος κατασκευής τους έχουν εξελιχθεί πάρα πολύ.

Υπάρχουν λοιπόν πλέον οι εξής επιλογές όταν χειρουργεί κανείς τον καταρράκτη του:

Α) Διόρθωση της μυωπίας ή της υπερμετρωπίας με αποτέλεσμα άριστη μακρινή όραση και χρήση πρεσβυωπικών γυαλιών για το διάβασμα

Β) Διόρθωση της μυωπίας ή της υπερμετρωπίας και του συνυπάρχοντος αστιγματισμού, εάν αυτός είναι σημαντικός ( συνήθως πάνω από 1.00 βαθμό), με αποτέλεσμα πάλι άριστη μακρινή όραση και διάβασμα με πρεσβυωπικά γυαλιά

Γ) Διόρθωση όλων των διαθλαστικών ανωμαλιών συμπεριλαμβανομένης και της πρεσβυωπίας και απαλλαγή από τα γυαλιά στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων

Δ) στην περίπτωση που οι πολυεστιακοί ενδοφακοί δεν ταιριάζουν σε κάποιον ασθενή για λόγους ανατομίας των οφθαλμών του, υπάρχει και η εξαιρετική τεχνική του monovision όπου γίνεται μακρινή διόρθωση στο ένα μάτι και υποδιόρθωση στο άλλο, με αποτέλεσμα ο ασθενής να μπορεί να εξυπηρετείται στις περισσότερες περιπτώσεις και μακριά και κοντά χωρίς γυαλιά.

Συγκεκριμένα οι ενδοφακοί που διορθώνουν και την πρεσβυωπία διακρίνονται στις εξής κατηγορίες, ανάλογα με την τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή τους

-Πολυεστιακοί ενδοφακοί

-Τριπλοεστιακοί ενδοφακοί

-Ενδοφακοί με τεχνολογία EdoF

Όλοι οι παραπάνω ενδοφακοί έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα και η απόφαση για ποιο είδος θα χρησιμοποιηθεί είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων, όπως η υγεία των οφθαλμών, η ηλικία και οι δραστηριότητες του ασθενούς καθώς και οι προσδοκίες που αυτός έχει για την όρασή του μετά από την επέμβαση του καταρράκτη του.

Κατά την εξέταση λοιπόν στο οφθαλμολογικό ιατρείο γίνεται μια αναλυτική συζήτηση σχετικά με το είδος ενδοφακού που ταιριάζει καλύτερα σε κάθε ασθενή ώστε να εξασφαλιστεί το καλύτερο αποτέλεσμα για την όραση.

Γενικά τον τελευταίο καιρό διεθνώς υπάρχει μια αυξητική τάση στη χρήση των ενδοφακών με τεχνολογία EdoF και ο λόγος είναι ότι οι ενδοφακοί αυτοί δεν παρουσιάζουν τα λεγόμενα δυσφωτοπικά φαινόμενα που εμφανίζουν σε ελάχιστες περιπτώσεις ασθενών οι άλλοι τύποι ενδοφακών, δηλαδή δυσκολία στην νυχτερινή όραση με έντονες αντανακλάσεις στα φώτα.

Η διαδικασία της επέμβασης είναι σχετικά απλή και χωρίς ιδιαίτερη ταλαιπωρία για τον ασθενή. Έχει διάρκεια 15-20 λεπτά και πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία (κολλύριο) σε συνδυασμό με χορήγηση ενδοφλέβιου αγχολυτικού. Η επέμβαση αφορά ένα μάτι κάθε φορά και μπορεί το δεύτερο μάτι να χειρουργηθεί 2-7 μέρες μετά το πρώτο. Η συνολική παραμονή του ασθενούς στην κλινική είναι περίπου 2 ώρες.

Τα αποτελέσματα στην όραση είναι ορατά από την επόμενη κιόλας ημέρα, με την ποιότητα της όρασης να βελτιώνεται συνεχώς τον πρώτο μήνα.

Η μετεγχειρητική αγωγή περιλαμβάνει την χρήση κολλυρίων για περίπου 2-3 εβδομάδες και η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες (με προσοχή μόνο στα βάρη που πρέπει να αποφεύγονται για 1 μήνα) γίνεται από την επόμενη κιόλας μέρα.

Οι περιπτώσεις αποτυχίας είναι εξαιρετικά σπάνιες έως απίθανες, καθώς η επέμβαση του καταρράκτη αποτελεί την πιο επιτυχημένη επέμβαση στο σύνολο των επεμβάσεων όλων των ιατρικών ειδικοτήτων.

Αυτό που είναι σημαντικό ,ειδικά στην διόρθωση της πρεσβυωπίας, είναι η λεπτομερής και ειλικρινής ενημέρωση του ασθενούς ώστε να μην έχει παράλογες ή ουτοπικές απαιτήσεις από το αποτέλεσμα της επέμβασης κάνοντας κυρίως τον εαυτό του δυστυχισμένο ακόμα και με ένα άριστο αποτέλεσμα (πχ όταν δυσκολεύεται να διαβάσει τα μικρά γράμματα πίσω από τις συσκευασίες των τροφίμων, πράγμα που δυσκολεύει ακόμη και ανθρώπους που δεν έχουν καθόλου πρεσβυωπία)

Τα τελευταία χρόνια αρκετοί είναι οι ασθενείς που αποφασίζουν να προβούν σε τέτοιου τύπου επεμβάσεις προκειμένου να διορθώσουν την πρεσβυωπία τους με ενδοφακούς ακόμα και αν δεν εμφανίζουν καταρράκτη. Πρόκειται για μια πρακτική που εφαρμόζεται διεθνώς κυρίως σε ασθενείς άνω των 58-60 ετών για διαθλαστικούς λόγους (refractive lens exchange) με εξαιρετικά αποτελέσματα και φυσικά οι συγκεκριμένοι ασθενείς δεν πρόκειται να χειρουργηθούν ξανά στο μέλλον για καταρράκτη.

Οι επιλογές είναι πολλές, η επιστήμη και η τεχνολογία συνεχώς εξελίσσονται, με τη συμβουλή λοιπόν εξειδικευμένων και καταρτισμένων οφθαλμιάτρων μπορεί ο καθένας να βελτιώσει την όρασή του και να κάνει τη ζωή του καλύτερη.